Крокош, П. Польское гимнастическое общество «Сокол» в Величке в 1892–1939 (1948) гг.

Дата изменения
Дата публикации:
Название статьи Польское гимнастическое общество «Сокол» в Величке в 1892–1939 (1948) гг.
Авторы Крокош, Павел — кандидат исторических наук, сотрудник Папского Университета Иоанна Павла II в Кракове, Краков, Польша, Адрес электронной почты защищен от спам-ботов. Для просмотра адреса в вашем браузере должен быть включен Javascript.; Адрес электронной почты защищен от спам-ботов. Для просмотра адреса в вашем браузере должен быть включен Javascript.
В рубрике Miscellanea / Смесь
Год 2015 Номер журнала 1 Страницы 208-222
Тип статьи Научная статья Индекс УДК 94(438).073 Индекс ББК 63.3(0)53
Аннотация В 1867 г. во Львове было основано Польское гимнастическое общество «Сокол», основной задачей которого была популяризация гимнастики среди поляков, живущих в Галиции (тогда части Габсбургской Империи). В последующие годы аналогичные общества были основаны в России и Пруссии — двух других государствах, которые приняли участие в разделах Польши. В трудное для поляков время без собственного государства ПГО «Сокол» было оплотом борьбы за независимость. Такая же задача стояла перед основанным в 1892 г. ПГО «Сокол» в Величке. За все годы существования этого общества его сотрудники принимали участие в распространении физической культуры и культурных мероприятиях в городе. В 1914–1918 гг. много участников ПГО «Сокол» в Величке, в рядах Польских Легионов при австро-венгерском войске, приняло участие в борьбе с русской армией. Перерыв в работе «Сокола» начался с 1 сентября 1939 г. После Первой мировой войны новые местные коммунистические власти не допустили регистрации ПГО «Сокол» в Величке. В 1948 г. его полностью упразднили.
Ключевые слова польское гимнастическое общество «Сокол», Величкa, Галиция, спорт, культура, Первая мировая война
Полный текст статьи Язык статьи польский
Список цитируемой литературы
  • Adam hr Zamoyski [Count Adam Zamoyski], in Bogucki, Andrzej (ed.). 125 lat Sokolstwa Polskiego 1867–1992. Warszawa; Inowrocław: Związek Towarzystw Gimnastycznych «Sokół» w Polsce, 1992. P. 10 (in Polish).

    Brzoza, Czesław. Wieliczka w latach 1945–1980 [Wieliczka in the years 1945–1980], in Gawęda, Stanisław; Jodłowski, Antoni; Piotrowicz, Józef (ed.). Wieliczka. Dzieje miasta (do roku 1980). Wieliczka: Oficyna Cracovia, 1990. P. 283–331 (in Polish).

    Buszko, Józef. Od niewoli do niepodległości (1864–1918) [From slavery to independence (1864–19180], in Wielka historia Polski. Vol. 8. Kraków: Fogra Oficyna Wydawnicza, 2000. 400 p. (in Polish).

    Chalupa, Aleš., Rybáková, Danuše., Swierczeková, Luice. Sokol 1862–2012 [Sokol 1862–2012], in URL: http://www.nm.cz/admin/files/HM/download/novod_dejiny/telesna_vychova/Sokol.pdf (last visited ― 08.07.2013) (in Czech).

    Ćwiczenia polowe «Stałych Drużyn Sokolich» Okręgu I [Field excercies «Permanent Sokół Teams» District I], in Przegląd Sokoli. 1913. Nr 6. P. 41–44 (in Polish).

    Ćwiczenia polowe «Stałych Drużyn Sokolich» Okręgu I [Field excercies «Permanent Sokół Teams» District I], in Przegląd Sokoli. 1913. Nr 7. P. 54 (in Polish).

    Dobrowolska, Danuta. Górnicy salinarni w Wieliczce w latach 1880–1939. Studium historyczno-socjologiczne załogi robotniczej [Salinarni miners in Wieliczka in 18801939. Historical and sociological study of the working crew]. Wrocław; Warszawa; Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich — Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1965. 378 p. (in Polish).

    Dokumenty rodzinne Janiny, Klemensa i Barbary Sosinów [Family Documents Janina, Klemens and Barbara Sosin], in Zbiory Specjalne Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Sign. 1263. (in Polish).

    Doutlik, Stanislav. Historické vztahy Polského a Českého «Sokola» [The historican relationship of the Polish and Czech «Sokol»], in Łopata, Andrzej (ed.). 130 lat Sokolstwa Polskiego: Międzynarodowa konferencja naukowa Kraków–Lwów 21.06–30.06.1997. Kraków: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne «Sokół» w Krakowie, 1997. P. 7–12 (in Polish).

    Dudek, Dobiesław. Działalność wojskowa Towarzystwa Gimnastycznego «Sokół» przed I wojną światową [Military activities the Gymnastic Association «Sokół» before World War I]. Nowy Sącz: Sądecka Oficyna Wydawnicza Wojewódzkiego Ośrodka Kultury, 1994. 48 p. (in Polish).

    Dzieje krakowskiego «Sokoła» 1885–1918 [The history of «Sokół» in Kraków 1885–1918], in Przegląd Sokoli. 2005. Nr 18. P. 7–10 (in Polish).

    Fiszer, Ksawery. Zlot sokoli. Pamiętnik I zjazdu polskich gimnastycznych towarzystw sokolich we Lwowie w dniach 5 i 6 czerwca 1892 [Sokol’s rally. Diary of the first congressThe Polish Gymnastic Associations «Sokół» in Lviv on 5 and 6 June 1892]. Lwów: Towarzystwo Gimnastyczne «Sokół», 1893. 171 p. (in Polish).

    Gawęda, Stanisław.Wieliczka pod rządami austriackimi (1772–1918) [Wieliczka under Austrian rule (1772–1918)], in Gawęda, Stanisław; Jodłowski, Antoni; Piotrowicz, Józef (ed.). Wieliczka. Dzieje miasta (do roku 1980). Wieliczka: Oficyna Cracovia, 1990. P. 201–224 (in Polish).

    Gawroński, Wojciech. Wieliczka pod berłem Habsburgów (komentarz do wystawy) [Wieliczka under the rule of Habsburg (commentary for the exhibition]. Wieliczka: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, 2001. 32 p. (in Polish).

    Gizowski, Mariusz. Symbolika ideologiczna Sokolstwa Polskiego [Ideological symbolizm of The Polish Gymnastic Association «Sokół»], in Łopata, Andrzej (ed.). 130 lat Sokolstwa Polskiego: Międzynarodowa konferencja naukowa KrakówLwów 21.0630.06.1997. Kraków: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne «Sokół» w Krakowie, 1997. P. 35–44 (in Polish).

    Historie Sokola[History of «Sokol»], in URL: http://www.sokol-cos.cz/historie-sokola-F6EA (last visited ―08.07.2013) (in Czech).

    Hojarczyk, Jerzy. Związki Strzeleckie w obwodzie wielickim (19121914) [Schooting Organizations in district Wieliczka (19121914]. Warszawa: Instytut Józefa Piłsudskiego, 1939. 122 p. (in Polish).

    Kawecki, Zygmunt. Dziesięciolecie I Drużyny Harcerzy im. T. Kościuszki w Wieliczce [A decade Tadeusz Kościuszko I Scout’s Team in Wieliczka], in Zew Młodych. Organ samorządów szkół średnich w Wieliczce. Wieliczka, 1937. Nr 1. P. 6–7 (in Polish).

    Kiedrzyńska, Wanda. Polskie organizacje wojskowe w przededniu wojny światowej [Polish military organizations on the eve of World War I], inŻołnierz Legionów i P. O. W. Warszawa, 1939. Nr 3–4. P. 42–54 (in Polish).

    Koło Przyjaciół Harcerstwa [The Friends of Scouting], in Ilustrowany Kurier Codzienny. 1935. Nr 122. P. 12 (in Polish).

    Krokosz, Paweł. Życie kulturalne Wieliczki od XIX wieku do czasów współczesnych [Cultural life in Wieliczka from the 19th century to the modern times], in Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce. Vol. XXVII. Wieliczka, 2011. P. 189–242 (in Polish).

    Kronika Towarzystwa Gimnastycznego «Sokół» we Lwowie [ChronicleGymnastic Association «Sokół» in Lviv], in Księga pamiątkowa ku uczczeniu dwudziestej piątej rocznicy założenia Towarzystwa Gimnastycznego «Sokół» we Lwowie. Lwów: Towarzystwo Gimnastyczne «Sokół», 1892. P. 13–134 (in Polish).

    Krzysztofek, Danuta. Infrastruktura Wieliczki w latach 1772–1918 [Infrastructure of Wieliczka between 1772 and 1918], in Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce. Vol. XXVIII. Wieliczka, 2012. P. 107–120 (in Polish).

    Krzyżanowski, Marian. Wspomnienia księgarza [Memories bookseller], in Kopiec Wspomnień. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1964. P. 90–137 (in Polish).

    Kubalski, Edward.Krótki zarys historii i organizacji Sokolstwa polskiego [Short historical outline of Polish «Sokół»]. Kraków: Okręg Krakowski Sokolstwa Polskiego, 1931. 26 p. (in Polish).

    Maj, Ewa. Model endeckiej organizacji paramilitarnej na przykładzie Stowarzyszenia «Straż Narodowa» [Model National Democratic paramilitary organization on the exemple of the Association «National Guard»], in Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Vol. IX. Sectio K. Lublin, 2002. P. 113–124 (in Polish).

    Marynowski, Marcin. Rozwój naziemnego transportu kolejowego w Wieliczce [The development of the overhead railway transport in Wieliczka], in Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce. Vol. XXIII. Wieliczka, 2003. P. 85–104 (in Polish).

    Nowy Zarząd Koła Przyjaciół Harcerstwa [New Management of The Circle Friends of Scouting], in Ilustrowany Kurier Codzienny. 1935. Nr 145. P. 14 (in Polish).

    Obodyński, Kazimierz., Zaborniak, Stanisław. Wstęp [Foreword], in Obodyński, Kazimierz; Zaborniak, Stanisław (eds). Z tradycji kolarstwa na ziemiach polskich w Galicji i na Podkarpaciu (18672007). W 140. rocznicę kolarstwa w Polsce. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2007. P. 11–18 (in Polish).

    Pawluczuk, Zdzisław. Polskie Towarzystwo Gimnastyczne «Sokół» w Lublinie w latach 1906–1939 [The Polish Gymnastic Association «Sokół» in 1906–1939], in Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Vol. 57. Sectio F. Lublin, 2002. P. 139–147 (in Polish).

    Pawluczuk, Zdzisław. Z tradycji sportowych Sokolstwa Polskiego [The traditions of sports of Polsih «Sokół» Movement], in Pawluczuk, Zdzisław (ed.). Z dziejów Towarzystw Gimnastycznych «Sokół». Praca zbiorowa. Gdańsk: Wyd. «Pionier», 1996. P. 179–190 (in Polish).

    Piotrowicz, Józef. Dzieje miasta Wieliczki w zarysie (do r. 1918) [Wieliczka Town story in outline (up to 1918)], in Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce. Vol. VIII. Wieliczka, 1979. P. 7–45 (in Polish).

    Romanowski, Andrzej. Krakowskie lata Romana Dmowskiego [Kraków years of Roman Dmowski], in Fiołek, Krzysztof; Stala, Marian (eds). Kraków i Galicja wobec przemian cywilizacyjnych (18661914). Studia i szkice. Kraków: Universitas, 2011. P. 398–399 (in Polish).

    Ruta, Adam. Księgarnia «S. A. Krzyżanowski» w Krakowie. Zarys dziejów 18701950 [The Bookshop «S. A. Krzyżanowski» in Kraków. Outline history 1870-1950]. Kraków: Oficyna Wydawnicza «Edukacja», 2003. 88 p. (in Polish).

    Snopko, Jan. Oblicze ideowo-polityczne «Sokoła» galicyjskiego w latach 1867–1914 [The face of ideological and political «Sokół» in Galicja 1867–1914], in Kwartalnik Historyczny. 1992. Nr 4. P. 35–55 (in Polish).

    Snopko, Jan. Polskie Towarzystwo Gimnastyczne «Sokół» w Galicji 18671914 [The PolishGymnastic Association «Sokół» in Galicja 18671914]. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 1997. 275 p. (in Polish).

    Snopko, Jan. Stałe Drużyny Sokole (1912–1914) [Permanent Sokół Teams 1912–1914], in Studia i materiały do historii wojskowości. Vol. XXXVI. Wrocław; Warszawa; Kraków, 1994. P. 97–135 (in Polish).

    Toporowicz, Kazimierz. Geneza i rozwój organizacyjny Towarzystwa Gimnastycznego «Sokół» w Krakowie w latach 1885–1914 [The origin and development of organizational the GymnasticAssociation «Sokół» in Kraków 1885–1914], in Rocznik Naukowy WSWF w Krakowie. Vol. V. Kraków, 1966. P. 5–11 (in Polish).

    Toporowicz, Kazimierz. Geneza Towarzystwa Gimnastycznego «Sokół» na ziemiach polskich. Powstanie «Sokoła» we Lwowie [Origin the GymnasticAssociation «Sokół» on Polish lands. The origin «Sokół» in Lwów], in Małolepszy, Edward; Pawluczuk, Zbigniew (eds.). Zarys dziejów Sokolstwa Polskiego w latach 18671997. Częstochowa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie, 2001. P. 9–13 (in Polish).

    Waic, Marek. Sokol v české společnosti 18621938 [Sokol in the Czech nation 18621938]. Praha: Univerzita Karlova, 1997. 209 p. (in Czech).

    Wasztyl, Ryszard. Tylko galicyjskich koni żal…! [Only regret Galician’s Horses…!], inStudia Humanistyczne. Nr 11. Kraków, 2011. P. 7–23 (in Polish).

    Zaborniak, Stanisław. Sportowe organizacje studenckie Lwowa i Krakowa działające przed rejestracją Akademickiego Związku Sportowego w 1909 r. [Sport student organizations in Lwów and Kraków before the registraction of the Academic Sport Association in 1909], in Zadarko, Emilian; Barabasz, Zbigniew (eds). Akademicka kultura fizyczna na przełomie stuleci. Vol. II: Uwarunkowania historyczno-socjologiczne. Krosno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie, 2009. P. 15–28 (in Polish).

    Zielecki, Alojzy. Galicja ośrodkiem formowania się polskiego ruchu paramilitarnego ― stan i potrzeby badań [Galicja center for the formation of the Polish paramilitarny movement — status and needs of research], in Kawalec, Agnieszka; Wierzbieniec, Wacław; Zaszkilniak, Leonid (eds). Galicja 17721918. Problemy metodologiczne, stan i potrzeby badań. Praca zbiorowa. Vol. 1. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011. P. 431–445 (in Polish).

 

Метки: Первая мировая война, культура, MISCELLANEA / СМЕСЬ, польское гимнастическое общество «Сокол», Величка, Галиция, спорт